การเลือกยาคุมกำเนิด

สาว ๆ คงทราบถึงสรรพคุณที่แท้จริงของยาเม็ดคุมกำเนิดกันแล้วว่าใช้สำหรับการ ป้องกันการตั้งครรภ์ ปัจจุบันตามท้องตลาด มียาเม็ดคุมกำเนิดหลายยี่ห้อ แล้วจะทราบได้อย่างไรว่าควรเลือกทานยาเม็ดคุมกำเนิดแบบใดให้เหมาะสมกับตนเอง

ประเภทของยาคุมกำเนิด

1.ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม คือฮอร์โมนเอสโตรเจน และฮอร์โมนโปรเจสโตเจน
2.ยาเม็ดคุมกำเนิดฮอร์โมนเดี่ยว หรือชนิดไร้เอสโตรเจน
3.ยาเม็ดคุมกำเนิดฉุกเฉิน

เลือกยาเม็ดคุมกำเนิดให้เหมาะกับตนเอง

โดย ทั่วไปการใช้ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวมมีประสิทธิภาพในการป้องกันการ ตั้งครรภ์ แต่มักพบว่ามีอาการข้างเคียงเกิดขึ้น อย่างอาการคลื่นไส้อาเจียน อาการเจ็บคัดเต้านม เลือดออกกะปริดกะปรอย เป็นสิว เป็นฝ้า ปวดศีรษะ และบางคนมีน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น หากไม่มีอาการแพ้หรือผลข้างเคียงจะสามารถทานยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม ได้ตามปกติ แต่จากอาการข้างเคียงดังกล่าวทำให้มีการพัฒนายาเม็ดคุมกำเนิดให้มีฮอร์โมน เอสโตรเจนมีขนาดต่ำลงเพื่อลดอาการของผลข้างเคียงจากการใช้ยา

ดัง นั้น สำหรับใครที่มีอาการแพ้ฮอร์โมนเอสโตรเจน หรือมีอายุมากกว่า 35 ปี ซึ่งมีความเสี่ยงในการเกิดโรคหลอดเลือดต่างๆ รวมถึง ผู้หญิงอ้วน ผู้หญิงที่มีความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจ และผู้หญิงที่ให้นมบุตรควรเลือกทานยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดไร้เอสโตรเจน ซึ่งสามารถป้องกันการตั้งครรภ์ได้เทียบเท่ากับยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมน รวมอื่นๆ

สำหรับ ยาเม็ดคุมกำเนิดฉุกเฉิน ใช้เพื่อแก้ปัญหาเฉพาะในกรณีที่ “พลาด” และเสี่ยงต่อการตั้งครรภ์โดยไม่ต้องการเท่านั้น วิธีนี้ไม่ใช่การคุมกำเนิดตามปกติ ดังนั้น ใครที่มีเพศสัมพันธ์เป็นประจำ และใช้ยาคุมฉุกเฉินบ่อยๆ เพื่อป้องกันการตั้งครรภ์ จะมีโอกาสเสี่ยงต่อการตั้งครรภ์มากขึ้น เมื่อเทียบกับการรับประทานยาเม็ดคุมกำเนิดซึ่งเป็นวิธีการคุมกำเนิดตามปกติ 

ใน ยาคุมกำเนิดชนิดฉุกเฉินจะมีปริมาณฮอร์โมนสูง เพราะผลิตขึ้นมาเพื่อแก้ปัญหาให้แก่ผู้หญิงที่ไม่ต้องการตั้งครรภ์ในกรณีไม่ ว่าจะด้วยเหตุผลใด อาทิเช่น มีเพศสัมพันธ์โดยไม่ได้ใช้วิธีคุมกำเนิดใดๆ ใช้ถุงยางแต่ไม่แน่ใจว่ารั่วแตก หรือหลุดหรือไม่ ลืมทานยาคุมชนิดธรรมดา ใส่ห่วงคุมกำเนิดแต่หลุด นับระยะปลอดภัย (หน้าเจ็ดหลังเจ็ด) ผิดพลาด ถูกข่มขืน มีเพศสัมพันธ์โดยไม่ตั้งใจ หรือไม่เต็มใจ ในภาวะฉุกเฉินที่กล่าวมาทั้งหมดนี้การกินยาคุมฉุกเฉินอย่างถูกวิธีหลังจากมี เพศสัมพันธ์ จะช่วยลดโอกาสเสี่ยงของการตั้งครรภ์ได้ประมาณ 75 %

ประโยชน์อื่นๆ ของยาเม็ดคุมกำเนิด

- ลดอาการปวดประจำเดือน
- ลดอาการเลือดจางเพราะเมื่อทานยาเม็ดคุมกำเนิดแล้วปริมาณประจำเดือนจะน้อยลง
- ลดการเกิดมะเร็งในเยื่อบุโพรงมดลูกลง เมื่อเทียบกับคนที่ไม่ได้ทานยาเม็ดคุมกำเนิด และหากทานยาเม็ดคุมกำเนิดไร้เอสโตรเจนจะยิ่งลดการเป็นมะเร็งในเยื่อบุโพรง มดลูกลงได้มากขึ้นอีก
- ลดการเกิดภาวะอุ้งเชิงกรานและปีกมดลูกอักเสบ เพราะฮอร์โมนโปรเจสโตเจนจะทำให้มูกที่ปากมดลูกหนาตัวขึ้น ทำให้เชื้อโรคผ่านปากมดลูกเข้าไปในโพรงมดลูกและปีกมดลูกได้น้อยลง



ขอบคุณข้อมูลจาก MSD (Thailand)
-ผศ.มานพชัย ธรรมคันโธ ภาควิชาสูติศาสตร์-นรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ ศิริราชพยาบาล
-ศ.นพ.สุรศักดิ์ ฐานีพานิชกุล คณบดีวิทยาลัยวิทยาศาสตร์สาธารณสุข จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย